Üçüncü Şahıslara Karşı Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları
Yürürlük Tarihi: 6 Nisan 1959
Sigortanın Mevzuu ve Şumulü:
Madde 1
İşbu poliçe sigortalıyı, sigortanın mer’iyet müddeti esnasında vukua gelecek bir hadise
neticesinde, a) Üçüncü şahısların ölmesi, yaralanması veya sıhhatinin muhtel olması, b) Üçüncü
şahıslara ait mallarda ziya ve hasar (maddi zarar ve ziyanlar) husule gelmesi sebebile, poliçede
gösterilen sıfat, faaliyet ve hukuki münasebetlerinden dolayı, kendisine karşı, üçüncü şahıslar
tarafından ileri sürülecek zarar ve ziyan taleplerinin neticelerine karşı, Türkiye Cumhuriyetinin
hukuki mes’uliyete müteallik mevzuatı hükümleri dairesinde ve işbu poliçede tesbit olunan
meblağlara kadar temin eder.
İşbu poliçe, sigortalıyı haklı taleplere karşı olduğu gibi yersiz ve aşırı taleplere karşı da korur.
Madde 2
Sigortalının bir hükmi şahıs olması halinde sigorta, sigortalıya ait organların mükellef
bulundukları vazifeleri ifa dolayısile üçüncü şahıslara iras edecekleri zarar ve ziyandan doğan
mali mes’uliyete de şamildir.
Madde 3
A) Sigorta, aşağıda sayılan zarar ve ziyanlara taalluk eden talepleri temin etmez:
1) Kasten ika olunan veya bilerek sebebiyet verilen zarar ve ziyan talepleri.
2) Bir mukavelenin ifasına veyahut hususi bir anlaşmaya dayanıp, sigortalının kanuni
mes’uliyet ölçüsünü aşan mutalebeler.
3) Sigortalıya bir hizmet veya vekalet münasebeti ile bağlı kimseler ve sigortalının aile efradı
tarafından vaki olan talepler. Bu madde bakımından aile efradı sayılan kimseler şunlardır:
Sigortalının eşi, usul ve füruu (Sigortalının edindiği evlatlar ile sigortalıyı evlat edinenler dahil);
Sigortalının kendisile birlikte oturmaları halinde kardeşleri, damatları, gelinleri ve kendisi
tarafından bakılan sair akrabaları, sigortalının eşinin usul ve füruu ile kardeşleri. Sigortalı bir
şirket ise, bu şirketin gayri mahdut mes’uliyetli şerikleri ile bunların yukarıdaki fıkra mucibince
aile efradı tarafından vuku bulan talepler de sigorta teminatı dışındadır.
4) Motorlu nakil vasıtalariyle römorkların, motorlu bisikletlerin ve her nev’i hava nakil
vasıtalarının kondüktörleri, zilyetleri (detenteur) veya sahiplerine karşı ileri sürülen
mutalebeler.
5) Otomobil, motosiklet, bisiklet, bobsleigh, deniz motoru, at, boks ve güreş, yarış ve
müsabakalarına, antremanlar dahil iştirakten doğan talepler.
6) Harp, ihtilal, isyan, ayaklanma, iğtişaş, grev ve bunların tenkilinden ve el koyma hallerinden
doğan zarar ve ziyanlara taallük eden talepler.
7) Çürüme veya tedrici surette rutubet alma yüzünden vukua gelen zarar ve ziyanlardan
mütevellit talepler.
8) a- Üçüncü şahıslara ait olup, iare, icar veya tevdi sebepleriyle veyahut muhafaza, nakil, tamir
edilmek veya işlenmek üzere veya diğer herhangi bir maksatla sigortalının, aile efradının veya
müstahdemlerinin ellerinde veya nezaretleri altında bulunan malların uğrayacağı zarar ve
ziyandan doğan talepler.
b- Sigortalı veya müstahdemleri veyahut sigortalı hesabına hareket eden kimseler tarafından
imal veya teslim edilen veya işlenen şeylerde veya bu şeylerle fonksiyonel rabıtası olan teknik
cihaz veya tesislerde, işin veya teslimatın kusurlu ve ayıplı olması dolayısile husule gelen zarar
ve ziyandan doğan talepler.
c- Aynı kimselerin çalıştıkları bina ve araziye ika ettikleri zarar ve ziyandan doğan talepler.
9) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan
sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan
müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar.
B) Ek Sözleşme İle Teminat Altına Alınabilecek Haller
1) Sigortalı, gayrimenkul sahibi yahut bir müteşebbis veya iş sahibi sıfatı ile temin edilmişse,
poliçede yazılı gayrimenkullerde bulunan yahut teşebbüsün icrasında kullanılan asansör veya
monte-charge’ların üçüncü şahıslara iras edecekleri zarar ve ziyandan doğan mali mes’uliyet.
2) Yolcular tarafından getirilen eşya ve hayvanlar ile tevdi olunan nakil vasıtaları hakkında
Borçlar Kanunun 478, 479 ve 480’nci maddeleri gereğince otelcilere teveccüh edecek mali
mes’uliyet. Bu hüküm garajcılara emanet edilen nakil vasıtalarına da şamildir.
3) Zelzele, seylap, su basması, çığ, heyelan, yanardağ indifaı, infilak, yangın, duman, sis, buhar
ve su yüzünden uğranılan zarar ve ziyandan doğan mali mes’uliyet.
Sigortalının Beyan Mükellefiyeti:
Madde 4
(A) Akit sırasında: Sigortacı işbu sigortayı rizikonun hakiki durumunu bildirmek üzere sigorta
ettirenin hususi şartlar içine dercettirdiği beyanına dayanarak kabul etmiştir.
Binaenaleyh, rizikonun hususi şartlar içindeki tarifi, sigorta ettiren tarafından dercettirilmesi
lazım gelen (ve alınmışsa teklifnamede mevcut) hususları hakikate aykırı veya eksik
cevaplandırmış yahut cevapsız bırakmış olduğu takdirde:
a) Sigorta ettirenin kasdı veya ağır kusuru halinde sigortacı mes’uliyetten kurtulur.
b) Sigorta ettirenin kasdı yeya ağır kusuru olmayan hallerde, sigortacı rizikonun ağırlığı ile
mütenasip prim farkını almak suretile sigorta poliçesini yürürlükte tutmak veya feshetmek
şıklarından birini seçer. Fesih şıkkını seçtiği takdirde keyfiyeti, ıttıla tarihinden itibaren bir ay
içinde sigortalıya ihbar eder; Sigorta, fesih ihbarının sigortalıya tebliğ edildiği tarihten itibaren
15 gün sonra öğleyin saat 12.00’de sona erer ve işlemeyen sigorta müddetine ait prim iade
olunur.
(B) Akitten sonra: Sigortalı, (A) fıkrasında zikredilen hususlarda akitten sonra vukua gelecek
her türlü değişikliği kendisi tarafından yapılmışsa 8 gün içinde; değişiklikler kendi iradesi
dışında vuku bulmuşsa, keyfiyete muttali olur olmaz sigortacıya ihbarla mükelleftir.
Değişiklikler rizikoyu ağırlaştırıcı mahiyette ise, sigortacı dilerse:
a) Rizikonun ağırlaşmasını karşılayacak munzam bir prim almak suretiyle sigortanın devamını
kabul eder, veya,
b) Keyfiyetten haberdar olduğu tarihten itibaren 8 gün içinde mukaveleyi fesheder. Bu takdirde
sigorta fesih ihbarının tebliğinden itibaren 15 gün sonra öğleyin saat 12.00’de sona erer.
Değişiklikler rizikoyu hafıfletici mahiyette olur ve primin indirilmesini icap ettirir ise, bu yeni
vaziyetin husulünden itibaren prim farkı sigortalıya geri verilir.
Müddetinde kullanılmayan fesih hakları sakıt olur. Munzam prim ödenmesinde uyuşulamaz
ise, fesih hakkını sigortalı da kullanabilir. Bu takdirde mukavele fesih ihbar ile hükümden sakıt
olur ve sigorta müddetinin işlemeyecek olan kısmına ait prim iade olunur.
Hakikate aykırı beyan veya rizikoyu ağırlaştırıcı mahiyetteki değişikliklerin bildirilmemesi hali
hasarın vukuundan sonra öğrenilirse, kastın veya ağır kusurun mevcudiyeti halinde tazminat
ödenmez; diğer hallerde tahakkuk ettirilen primle tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki
nisbet dairesinde tazminattan indirme yapılır.
Madde 5
Sigortalı, poliçede musarrah bir şeyin veya teşebbüsün münhasıran maliki sıfat ile temin edilmiş
olur da, bu şey veya teşebbüs malikini değiştirir ise, sigorta mukavelesinden doğan hak ve
borçlar yeni malike intikal eder; meğer ki, yeni malikin sigortaya ıttılaından itibaren 15 gün
içinde sigortanın kendisine intikalini kabul etmediğini sigortacıya yazı ile bildirmiş ola.
Sigortacı el değiştirme ıttılaından itibaren 15 gün içinde mukaveleyi feshetmek hakkını haizdir.
Sigortacının mes’uliyeti, fesih ihbarının postaya verildiği tarihten itibaren 1 ay sonra öğleyin
saat 12.00’de sona erer ve işlemeyen günlere ait prim yeni malike iade olunur.
Sigortalı sigortayı muhtelif sıfatlar ile akdetmiş ve ilerde sigortanın mevzuu bu sıfatlardan biri
veya bir kaçı için zail olmuş bulunur ise, prim devam eden rizikolara göre ayarlanır.
Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin
Temerrüdü:
Madde 6
Sigorta priminin tamamının, primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit)
akit yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi
kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa dahi
sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır. Sigorta ettiren
kimse, sigorta primini veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta
poliçesinin teslim edildiği günün bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim
borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde dahi ödemediği takdirde sigorta
sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim ödenmemiş olmasına rağmen
poliçenin teslimi ile sigortacının mesuliyetinin başlayacağının kararlaştırıldığı hallerde, bu bir
aylık sürenin ilk 15 gününde sigortacının sorumluluğu devam eder.
Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve
vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak
sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da
yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine
kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü
tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun
gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde
teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün
içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek
olmaksızın feshedilmiş olur.
Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş
prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı,
muaccel hale gelir .
Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının
sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek
fazlası sigorta ettirene iade edilir.
Hasar Halinde Tarafların Durumu:
Madde 7
İşbu mukavelenameye göre, sigortalının mali mes’uliyetini mucip olabilecek bir vakıanın
hudusunda, sigortalı ıttıla tarihinden itibaren beş gün içinde sigortacıyı yazı ile haberdar
etmekle mükelleftir.
Bu ihbarın kazanın nerede, hangi tarih ve saatte, ne gibi sebeplerle ve hangi hal ve şartlar altında
vukua geldiğine ve kazada ölen ve yaralananlara, zarar gören mallar ile bunların sahiplerine ve
zamanın vüs’atine dair tafsilatlı ve doğru malumatı ihtiva etmesi iktiza eder.
Madde 8
Zarardan dolayı sigortalının dava yolu ile veya sair suretle bir tazminat talebi karşısında kalması
veya aleyhine cezai takibata geçilmesi halinde, zarar ve ziyan talebine müteallik davetiye,
ihbarname, ihtarname, adli tebligat, dava arzuhali, mektup ve diğer bilcümle vesikaların
istenmesi beklenmeksizin ve derhal sigortacıya tevdii mecburidir .Sigortacının, gecikmenin
avakibini belirtmek suretile sigortalıdan yazı ile isteyeceği malumat ve vesaikin sigortacıya en
geç 8 gün içinde gönderilmesi muktezidir.
Sigortalı, zarar ve ziyan talebinin tetkiki ve haklarınn müdafaası hususunda sigortacıya elinden
gelen yardımda bulunmaya mecburdur. Sigortacı tarafından sarahaten müsaade edilmedikçe,
sigortalı, zarar ve ziyan talebini tamamen veya kısmen kabul edemeyeceği gibi, buna ait
herhangi bir tazminat tediyesinde de bulunamaz.
Madde 9
Sigortacı, zarar ve ziyan talebinde bulunan üçüncü şahısla doğrudan doğruya temasa geçerek
anlaşma hakkını haizdir.
Dava açılması halinde, sigortacı, sigortalı namına davayı takip eder. Sigortalı, sigortacının
göstereceği avukata bu hususta lazım gelen her türlü selahiyeti vermek mecburiyetindedir.
Davaya ait masraflar sigortacı tarafından ödenir. Şu kadar ki, bu masraflarla zarar görene
verilmesi lazım gelen tazminat yekunu sigorta poliçesinde tesbit edilmiş bulunan azami meblağı
tecavüz edemez.
Sigortalı veya ef’alinden mes’ul olduğu kimseler aleyhine ceza takibatına geçilmesi halinde,
sigortacı müdafaayı sarahaten deruhte etmiş ise, avukat ücretini (bilumum sair masraflar ile
muhtemel para cezalan hariç) öder.
Madde 10
Sigortalı, hasar vukuunda kendisine terettüp eden vecibelere riayet etmezse, sigortacı, tazmin
mükellefiyetinden kurtulur; meğer ki, sigortalı bu vecibelere riayetsizliğin kendi kusuru
yüzünden ileri gelmemiş bulunduğunu ispat eder.
Madde 11
Kısmi hasarlarda taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını
ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir.
Poliçeyi sigortacı feshettiği takdirde, bu husustaki ihbarın sigortalıya vusulü gününden itibaren
15 gün sonra öğleyin saat 12.00’de sigorta sona erer ve işlememiş günlerin primleri sigortalıya
iade edilir.
Poliçeyi sigortalı feshettiği takdirde, fesih ihbarile poliçe münfesih olmakla beraber,
sigortacının cari sigorta devresinin işlemeyecek günlerine ait primlerdeki hakkı mahfuz kalır.
Birden çok sigorta devresinin primleri peşinen ödenmiş olduğu hallerde, sigortacı işlemeyecek
devrelere isabet eden primleri iade eder.
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
Sigortacıya Yapılacak İhbarlar:
Madde 12
Sigortalı tarafından işbu poliçe gereğince sigortacıya yapılacak bilcümle ihbarların muteber
olabilmesi için, bunlann sigorta şirketinin merkezine veya poliçeyi imza etmiş bulunan
acenteye yapılması lazımdır.
Kanuni İkametgah:
Madde 13
Sigortanın aktinde, sigorta ettiren tarafından beyan edilen kanuni ikametgah mukaveleye
dercedilir. Sigortalı, ikametgahını değiştirdiği takdirde, bunu derhal taahhütlü mektupla
sigortacıya bildirmeye mecburdur. Aksi halde, sigortacı tarafından yapılacak tebligatın
sigortalıya ulaşmamış olmasından doğacak bütün neticelerden sigortalı mes’uldür.
Selahiyetli Mahkeme:
Madde 14
Selahiyetli mahkeme, sigortalının kanuni ikametgahının veya sigortacının merkezinin veya
poliçeyi tanzim eden acentenin bulunduğu yer mahkemesidir.
Mürüru Zaman:
Madde 15
Sigorta mukavelesinden doğan bütün mütalebeler iki yılda müruru zamana uğrar.